SIEM (Zarządzanie Informacjami i Zdarzeniami Bezpieczeństwa) to kompleksowe rozwiązanie programowe umożliwiające organizacjom wykrywanie, analizowanie i reagowanie na zagrożenia bezpieczeństwa poprzez zbieranie i korelowanie danych o zdarzeniach z całego środowiska IT w czasie rzeczywistym.

Podstawową funkcją systemu SIEM jest agregowanie kluczowych danych z wielu źródeł, identyfikowanie odchyleń od normalnej aktywności oraz wyzwalanie odpowiednich reakcji — takich jak dodatkowe logowanie danych, generowanie alertów czy instruowanie innych systemów o zatrzymaniu podejrzanych działań. SIEM może zbierać informacje z punktów końcowych, serwerów, urządzeń sieciowych, zapór ogniowych, oprogramowania antywirusowego i innych.

Chociaż potrzeby związane ze zgodnością, takie jak PCI DSS, początkowo napędzały wdrażanie SIEM w dużych przedsiębiorstwach, rosnące ryzyko zaawansowanych, uporczywych zagrożeń sprawiło, że rozwiązania SIEM są wdrażane przez organizacje każdej wielkości. Centralny widok zapewniany przez SIEM ułatwia dostrzeganie nietypowych wzorców i potencjalnych incydentów bezpieczeństwa.

Jak działa SIEM

Zazwyczaj systemy SIEM działają w trzech głównych etapach:

1. Zarządzanie logami: Narzędzia SIEM zbierają logi i dane o zdarzeniach z całej infrastruktury organizacji, w tym urządzeń użytkowników, serwerów, sprzętu sieciowego i narzędzi bezpieczeństwa. Liczne agenty zbierające dane przesyłają je do centralnej platformy w celu analizy.
2. Korelacja zdarzeń i analityka: System normalizuje różne typy danych oraz wykorzystuje reguły, algorytmy i uczenie maszynowe do identyfikacji podejrzanych wzorców lub potencjalnych incydentów bezpieczeństwa. Zaawansowane systemy SIEM mogą także uwzględniać analitykę zachowań użytkowników i podmiotów oraz zdolności z zakresu automatyzacji, orkiestracji i reakcji na incydenty (SOAR).
3. Monitorowanie incydentów i alerty bezpieczeństwa: Narzędzia SIEM kategoryzują dane (takie jak udane/nieudane logowania i aktywność złośliwego oprogramowania) i generują priorytetowe alerty bezpieczeństwa, gdy wykryją zagrożenia. Organizacje mogą dostosowywać te alerty do swoich potrzeb i poziomu tolerancji ryzyka.

Dlaczego SIEM jest ważny?

SIEM podnosi poziom bezpieczeństwa organizacji, oferując wykrywanie zagrożeń w czasie rzeczywistym, szybką reakcję na incydenty i mocne wsparcie przy spełnianiu wymogów zgodności. Kluczowe korzyści obejmują:

• Zarządzanie bezpieczeństwem: Upraszcza zarządzanie dzięki filtrowaniu ogromnych ilości danych i priorytetyzacji alertów.
• Wykrywanie zagrożeń: Identyfikuje incydenty, które mogą być pominięte przez tradycyjne narzędzia.
• Oś czasu ataków: Odtwarza sekwencje ataków, pomagając zrozumieć ich wpływ.
• Raportowanie zgodności: Wspiera zgodność dzięki zautomatyzowanemu raportowaniu.
• Zarządzanie incydentami: Śledzi ścieżki ataków i automatyzuje reakcje.

Korzyści z używania SIEM

• Minimalizuje skutki zagrożeń: Szybsze wykrywanie i reakcja ograniczają szkody.
• Zwiększa widoczność bezpieczeństwa: Zapewnia scentralizowany, kompleksowy przegląd bezpieczeństwa IT.
• Elastyczne zastosowania: Wspiera bezpieczeństwo, zgodność, rozwiązywanie problemów i inne potrzeby.
• Skalowalność: Obsługuje duże ilości danych dla rozwijających się organizacji.
• Alerty i funkcje AI/ML: Zapewnia zautomatyzowane wykrywanie i analizę zagrożeń.

Wyzwania i ograniczenia SIEM

• Długi czas wdrożenia: Pełna integracja SIEM może potrwać miesiące.
• Koszt: Wysokie koszty początkowe i bieżące, zwłaszcza dla dużych organizacji.
• Wymaga specjalistycznej wiedzy: Potrzebny wykwalifikowany personel do konfiguracji i utrzymania.
• Liczność alertów: Potencjalne zmęczenie spowodowane nadmiarem powiadomień.
• Ryzyko błędnej konfiguracji: Źle ustawione reguły mogą prowadzić do przeoczenia zagrożeń.

Najlepsze praktyki wdrażania SIEM

• Zdefiniuj jasne cele i wymagania dotyczące zgodności.
• Sporządź inwentaryzację zasobów cyfrowych do monitorowania.
• Stosuj reguły korelacji danych, by ograniczyć nadmiar alertów.
• Dokumentuj plany reakcji na incydenty i wyznacz administratora.
• Wykorzystuj automatyzację i funkcje AI tam, gdzie to możliwe.

Jak wybrać narzędzie SIEM

• Integracja: Musi być zgodne z istniejącymi systemami.
• Koszt: Uwzględnij wydatki na zakup i utrzymanie.
• Model wdrożenia: Lokalny, w chmurze lub hybrydowy.
• Wsparcie dostawcy: Oceń wsparcie, szkolenia i zasoby społeczności.

Kluczowe funkcje SIEM

• Agregacja danych
• Korelacja zdarzeń
• Panele kontrolne (dashboardy)
• Powiadamianie (alerty)
• Automatyzacja
• Raportowanie zgodności
• Reakcja na incydenty i analiza powłamaniowa
• Monitorowanie w czasie rzeczywistym
• Monitorowanie zachowań użytkowników i podmiotów

Popularne narzędzia SIEM

• Datadog Cloud SIEM
• Exabeam
• IBM QRadar
• LogRhythm
• ManageEngine Log360
• NetWitness
• SolarWinds Security Event Manager
• Splunk

Historia SIEM

SIEM pojawił się w połowie lat 2000., łącząc zarządzanie logami z analizą zdarzeń i monitorowaniem zagrożeń, aby stworzyć bardziej zaawansowane i scentralizowane podejście do bezpieczeństwa IT. Od tego czasu rozwijane funkcje, takie jak SOAR oraz AI/ML, zwiększyły zdolność SIEM do wykrywania anomalii i redukcji ryzyka.

Przyszłość SIEM

Oczekuje się dalszego rozwoju rynku SIEM, z ulepszoną orkiestracją, bliższą integracją z narzędziami MDR (Managed Detection and Response), poszerzonymi możliwościami chmurowymi oraz łączeniem funkcji SIEM i SOAR. Takie trendy, jak rozliczenia na podstawie użycia i lepsze platformy analityczne, sprawią, że SIEM stanie się bardziej dostępny i potężny dla organizacji każdej wielkości.